In 2017 telde Nederland 135.000 huishoudens met cryptovaluta: digitaal geld, zoals bitcoins. Van die huishoudens boekte 16 procent verlies, speelde 35 procent quitte en stond 49 procent op winst. Maar de bitcoinkoers schommelt fors en de handel is niet erg duurzaam. Zijn bitcoins dan wel zo’n goede investering? Drie meningen.
Karl Heinz Taubert (80), voormalig leraar, counselor en afdelingshoofd van een technische school, Cadier en Keer:
[Dat verwacht ik wel!]
‘Ik denk dat cryptomunten – zoals bitcoins – de toekomst hebben. Je kunt er namelijk veel sneller, goedkoper en veiliger geld mee overmaken dan via de banken.
Feestje
Een jaar geleden hoorde ik op een feestje mensen praten over bitcoins. Ik had er nooit van gehoord, maar mijn interesse was gewekt. Ik ben altijd nieuwsgierig naar nieuwe ontwikkelingen. Thuis dook ik achter de computer om informatie te zoeken. Ik kreeg een aardig beeld van wat bitcoins zijn en hoe je ermee handelt, maar dacht ook: als ik precies wil weten hoe dit werkt, moet ik het zelf uitproberen.
Op een Nederlands bestelpunt voor bitcoins – Bitkassa.nl – heb ik toen een ‘wallet’ aangemaakt: een elektronische portemonnee. Via iDeal maakte ik euro’s over naar Bitkassa.nl. Daarna werden mijn eerste bitcoins gestort. Met de Wallet-app op mijn telefoon kan ik nu met bitcoins betalen, al doe ik dat zelden. Het gaat mij er vooral om deze nieuwe technologie te leren kennen.
Miljonair?
Vrienden vragen mij soms: “En, ben je al miljonair?” Dat is zeker niet het geval! De waarde van mijn bitcoins is weliswaar gestegen, maar rijk ben ik er niet van geworden. Ik heb maar een bescheiden bedrag geïnvesteerd. Bewust, want het risico bestaat dat cryptomunten hun waarde verliezen. De koers schommelt weliswaar niet zo hard als voorheen, maar je weet het toch maar nooit. Bovendien zou het kunnen dat de politiek cryptomunten wil verbieden of er toezicht op wil houden. Al geloof ik persoonlijk dat deze ontwikkeling eigenlijk niet meer te stoppen is.’
Alex de Vries (28), consultant en oprichter Digiconomist.net, Diemen :
[Nee, want bitcoins zijn niet duurzaam]
‘Investeren in bitcoins is nu erg risicovol. De transactiekosten zijn inmiddels hoger dan bij banken, de koersen fluctueren extreem en als er iets misloopt is er geen instantie – zoals een bank of overheid – die je kan helpen. Bovendien is het energieverbruik van deze digitale munt gigantisch.
Rekenkracht
Zo is er ontzettend veel rekenkracht nodig voor het verifiëren van bitcointransacties. Er worden maar liefst 22 triljoen berekeningen per seconde uitgevoerd! Dat gebeurt door heel veel computers en datacenters tegelijkertijd, miners geheten, die voornamelijk in loodsen in China staan. Die miners voeren 24 uur per dag, zeven dagen in de week, ingewikkelde rekensommen uit. Dat is noodzakelijk om de handel in bitcoins te beveiligen, maar het is vreselijk inefficiënt en slurpt enorm veel energie, die vooral van kolen komt. Niet bepaald schone energie, dus. Dat maakt de ecologische voetafdruk van elke bitcoinstransactie heel groot. Dat zie ik voorlopig nog niet veranderen.
Vrij absurd
Doordat steeds meer mensen handelen in bitcoins, groeit de energiebehoefte steeds maar door. Het hele bitcoinsysteem verbruikt naar schatting 46 terawattuur op jaarbasis. Dat is vergelijkbaar met één derde van het totale Nederlandse elektriciteitsverbruik. Met de energie die nodig is om één bitcointransactie uit te voeren, kun je een Nederlands huishouden bijna twee maanden lang van elektriciteit voorzien. Ik vind dat vrij absurd, zeker als je het vergelijkt met de geringe hoeveelheid energie die bijvoorbeeld nodig is om een transactie via Visa of iDeal uit te voeren. Zelf heb ik dan ook geen bitcoins aangeschaft.’
Rudolf Brugman (47), manager bij IT-bedrijf en bitcoin-idealist, Haarlem:
[Zeker!]
‘Ik denk dat digitaal geld een alternatief is voor het normale betalingsverkeer, kansen biedt aan mensen in armere landen én een extra mogelijkheid biedt om te sparen.
Van persoon tot persoon
De crisis van 2007/2008 heeft duidelijk gemaakt dat de macht van banken te groot is en dat ze niet altijd te vertrouwen zijn. Ze kunnen hele landen en continenten in de problemen brengen. Bitcoin is in 2009 bedacht als alternatief geldsysteem. Er is geen financiële instelling nodig om een transactie te regelen of goed te keuren. Betalingen gaan – via internet – van mens naar mens.
Vrijheid
Het voordeel van bitcoins is vrijheid. In westerse landen hebben mensen toegang tot een financieel systeem, maar er zijn wereldwijd meer dan twee miljard mensen voor wie dat niet geldt. Een bankrekening is voor hen te duur, de inflatie te hoog of de banken en tussenhandelaren zijn corrupt. Maar deze mensen hebben doorgaans wel een telefoon. Daarmee is betalen met bitcoin mogelijk –overal. Zelf heb ik een Oegandese student al eens bitcoingeld gestuurd. Via een digitaal geldwisselkantoor kunnen de bitcoins dan weer worden omgewisseld in “gewoon geld”. Maar op veel plekken kun je ook al met bitcoins betalen, bijvoorbeeld bij sommige restaurants of supermarkten.
De laatste tijd zie je dat steeds meer mensen geïnteresseerd raken in bitcoins, vanwege de snelle koersstijgingen. Zelf spaar en beleg ik ook in bitcoins. Maar niet in de eerste plaats om er rijk van te worden. Ik zie bitcoins vooral als een middel om bij te dragen aan een eerlijker wereldhandel.’
Dit artikel verscheen eerder in Magazine van KBO-PCOB (2018).